ACT yani kabul ve kararlılık terapisi tıpkı mindfulness terapi gibi üçüncü dalga bir terapi yaklaşımıdır. Üçüncü dalga terapiler bilişsel davranışçı terapi ekolü temel alınarak geliştirilen yeni terapi modelleridir. ACT yaklaşımı, yaşamı iyisiyle kötüsüyle olduğu gibi kabul etmeyi temel alır. Yaşam döngüsü içerisinde zaman zaman zorlanmak, kayıp yaşamak ve acıyı deneyimlemek olağan ve insan olmanın kaçınılmaz bir parçasıdır. Çoğu zaman bu olumsuz yaşantıları deneyimlemek çok zorlayıcı olabileceğinden bu deneyimleri kabullenmek yerine duygusal acımızdan uzaklaşmayı, kaçınmayı tercih eder ya da bastırmaya çalışırız. Fakat bu çabamız her zaman bize arzuladığımız rahatlamayı sağlamayabilir. ACT tam da burada devreye girer. Kişileri doğal olarak yaşadıkları olumsuz deneyimlerin yaşamın bir parçası olabileceğini kabul etmeye ve kendi değerleri doğrultusunda sağlıklı ve yapıcı alışkanlıklar kazanmaya davet eder.
Araştırmalar bireylerin içinde bulundukları zorlayıcı duygu ve durumları direnmeden kabul etmeleri ve bu zorluklara rağmen yaşamı anlamlandırarak devam etmenin psikolojik sağlamlıklarını arttıracağını göstermektedir.
ACT (Kabul ve Kararlılık) Terapi Nasıl Etki Eder?
ACT’ın temelinde kişilerin kurtulmaya çabaladıkları problemlere karşı daha sağlıklı ve etkin bakış açıları kazanmalarını amaçlayan altı temel aşama vardır.
Bu aşamalar, bilinçli farkındalık ile anda kalarak yaşanılan duygu ve durum ne ise yargılamadan olduğu gibi kabul etmek, olumsuz deneyimlere neden olabilecek negatif düşüncelere mesafe koymak, kişisel değerlerin belirlenerek bu değerlerle ilişkili eylem almak ve benliği bağlamsal olarak ele alarak yaşanılan ana yargısızca yaklaşarak bireyin kendi benliği ile dış dünya arasına bir perde çekmesi ACT’ın etkili yaklaşımlarıdır.
A: An’ın getirdiği düşünce ve duyguları kabul ederek anda kal.
C: Değerlerini keşfet ve bu değerlerle ilişkili yapabileceğin eylemleri belirle.
T: Eyleme geç.
ACT’I bilişsel davranışçı terapiden ayıran, rahatsız edici içsel ya da fiziksel deneyimlerin yoğunluğunu azaltmaya ve kontrol altına almaya çalışmaktan ziyade olanı biteni kabul ederek yaşamlarını anlamlandıran ve olumlu duygularını pekiştiren eyleme dayalı aktiviteler eklemektir. Terapi içerisinde bu aktiviteler kişiye özel olarak belirlenip planlanarak danışanların terapi için belirledikleri amaçlara ulaşmalarında onları desteklemek amaçlanır.
ACT depresyon, kaygı bozukluğu, bağımlılığın çeşitli alanları, stresle ilişkili problemler, fiziksel problemlerin getirdiği olumsuzluklar, kronik hastalıklar, fibromiyalji ve obsessif bozukluk gibi birçok alanda etkili bir yaklaşımdır. Daha detaylı bilgi almak ve ya destek almak için bize ulaşabilirsiniz.